Ενέργεια

Παράγοντας ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές και ανοιχτές τεχνολογίες

separatorng

Τα ακραία καιρικά φαινόμενα είναι πλέον κομμάτι της καθημερινότητας πολλών ανθρώπων σε όλο τον κόσμο. Αυτές οι ακραίες μεταβολές των καιρικών φαινομένων είναι πλέον επιστημονικά συνυφασμένες με την αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη και το λιώσιμο των πάγων στους πόλους. Η αύξηση της μέσης θερμοκρασίας οφείλετε στο φαινόμενο του θερμοκηπίου που προκαλούν αέρια που απελευθερώνονται στην ατμόσφαιρα όπως το μεθάνιο και το διοξείδιο του άνθρακα. Συγκεκριμένα το διοξειδίου του άνθρακα προκαλεί το 75% του φαινομένου του θερμοκηπίου και η υψηλή συγκέντρωσή του στην ατμόσφαιρα ωφελείται σε ανθρωπογενή αίτια. Το 30% των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα προέρχονται από την καύση ορυκτών καυσίμων για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας και θέρμανσης για βιομηχανικές (36%), εμπορικές (31%) και οικιακές (30%) χρήσεις. Σε παγκόσμιο επίπεδο, σχεδόν το 65% της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας προέρχεται από ορυκτά καύσιμά όπως ο λιγνίτης (42%) και το φυσικό αέριο (23%) στα οποία οφείλονται και οι περισσότερες εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα. Το 11% της παγκόσμιας παραγωγής ηλεκτρισμού προέρχεται από πυρηνική ενέργεια με τα γνωστά προβλήματα διαχείρισης των πυρηνικών αποβλήτων και τα υψηλά επίπεδα επικινδυνότητας των εγκαταστάσεων. Το υπόλοιπο 24% της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας προέρχεται από ανανεώσιμες πηγές όπως η αιολική ενέργεια (3.7%) και η ηλιακή ενέργεια (1.2%), ενώ συμπεριλαμβάνονται η βιομάζα (2%) και τα μεγάλα υδροηλεκτρικά έργα (17%), που είναι αμφιλεγόμενα για περιβαλλοντικούς και κοινωνικούς λόγους λόγο του μεγάλου μεγέθους τους.

Όπως είναι προφανές η απεξάρτησή μας από τα ορυκτά καύσιμα και η μετάβασή στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας είναι ακόμα σε πολύ αρχικά στάδια, ενώ η αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη και τα ακραία καιρικά φαινόμενα που την ακολουθούν είναι ήδη σε έξαρση. Η αλλαγή του μοντέλου παραγωγής ενέργειας είναι επιτακτική, αλλά για το πώς θα γίνει η μετάβαση υπάρχουν πολλές προτάσεις και όλες είναι σχετικές με τη θέση του παρατηρητή. Όπως πάντα, εξαρτάται από που κοιτάς το πρόβλημα και στην περίπτωσή μας εξαρτάται αν κοιτάς από τα πάνω ή από τα κάτω! Η μετάβαση της παγκόσμιας παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από τα ορυκτά καύσιμα στις ανανεώσιμες πηγές, με κοινωνικά δίκαιο και οικολογικό τρόπο, είναι μεγάλη πρόκληση. Για εμάς το θέμα δεν είναι μόνο τεχνολογικό αλλά είναι άμεσα συνυφασμένο με το κυρίαρχο μοντέλο παραγωγής και κατανάλωσης ενεργείας και κατ’ επέκταση με το παγκοσμιοποιημένο οικονομικό σύστημα της ελεύθερης αγοράς. Απέναντι στον ‘πράσινο καπιταλισμό’ λοιπόν και στην εμπορευματοποίηση των ζητημάτων της κλιματικής αλλαγής και του τέλους της εποχής του φτηνού πετρελαίου, προτάσσουμε την Ενέργεια σαν ένα κοινό αγαθό στο οποίο έχουν δικαίωμα πρόσβασης όλοι οι άνθρωποι, με ισότιμο λόγο στην παραγωγή και τη διαχείρισή του. Η παραγωγή ηλεκτρισμού σαν μέρος των κοινών προϋποθέτει μια ολιστική προσέγγιση του ζητήματος και ανοίγει μπροστά μας μία πληθώρα νέων πρακτικών. Πολλά πειραματικά εγχειρήματα ανά τον κόσμο επιχειρούν να σκιαγραφήσουν τη μετάβαση στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας με την οπτική των από κάτω και έτσι θίγουν ζητήματα ιδιοκτησίας των εγκαταστάσεων παραγωγής, ελεύθερης πρόσβασης και ανάπτυξης τεχνολογίων χωρίς πατέντες, δίκαιης διανομής των οικονομικών κερδών, την έμφαση σε κοινωνικά και περιβαλλοντικά οφέλη και τη συνολική μείωση της κατανάλωσης ηλεκτρισμού, μεταξύ άλλων. Τέτοια εγχειρήματα μπορεί να συμπεριλαμβάνουν συνεταιρισμούς παραγωγής και διάθεσης ενέργειας σε χώρες της Ευρώπης και της Βόρειας Αμερικής, κοινοτικά ή συνεταιριστικά αιολικά και ηλιακά πάρκα, κοινοτικά εγχειρήματα αποκεντρωμένης παραγωγής ενέργειας σε χώρες του παγκόσμιου νότου με στόχο την ηλεκτροδότηση αγροτικών περιοχών, και πολλά άλλα.

Σε αυτό το πλαίσιο, αναπτύσσουμε τη συγκεκριμένη θεματική οργανώνοντας μια σειρά από δράσεις με σκοπό να παρακινήσουμε, να εκπαιδεύσουμε και να υποστηρίξουμε άτομα και ομάδες στον πρακτικό επαναπροσδιορισμό της έννοιας της Ενέργειας ως κοινό αγαθό. Οι ενημερωτικές εκδηλώσεις, τα μαθήματα και τα σεμινάρια που οργανώνονται στη Νέα Γουινέα, έχουν σα στόχο την ανάπτυξη των κατάλληλων διανοητικών εργαλείων και πρακτικών δεξιοτήτων έτσι ώστε να γίνει αυτό εφικτό. Συγκεκριμένα, εξετάζουμε την αλληλεπίδραση της τεχνολογίας με την καθημερινότητά μας, μέσα από την έννοια της “κατάλληλης τεχνολογίας” (appropriate technology), η οποία περιγράφει περισσότερο μια διαδικασία παρά μια συγκεκριμένη τεχνολογία. Μια διαδικασία μέσα από την οποία ενδυναμώνονται οι χρήστες έτσι ώστε να αναπτύξουν τις υλικές και μη προϋποθέσεις, σύμφωνα με τις οποίες θα παράξουν και θα διαχειριστούν οι ίδιοι τις τεχνολογίες παραγωγής ηλεκτρισμού, σύμφωνα με τη δική τους κουλτούρα. Για να μπορέσει όμως να αναπτυχθεί μια διαδικασία σαν και αυτή, η δυνατότητα ελεύθερης ανταλλαγής τεχνολογικών καινοτομιών χωρίς πατέντες και η συλλογική δυνατότητα ανάπτυξής τους, είναι κομβικά ζητήματα. Το εργαστήριο της ενέργειας πραγματεύεται στην πράξη τέτοιου είδους ζητήματα, με έμφαση στην αποκεντρωμένη και κοινοτική χρήση ανανεώσιμων πηγών όπως ο άνεμος, ο ήλιος, το νερό και η βιομάζα, για την παραγωγή ηλεκτρισμού.

asi1

Αυτόνομα συστήματα ηλεκτροδότησης

Τα αυτόνομα συστήματα ηλεκτροδότησης μπορούν να παράξουν ηλεκτρική ενέργεια εκεί όπου δεν φτάνει το ηλεκτρικό δίκτυο. Αυτό το πετυχαίνουν με…

team

Μικρές ανεμογεννήτριες

Η τεχνολογία των μικρών ανεμογεννητριών αποτελεί μία από τις πιο διαδεδομένες πηγές παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας σε αυτόνομα συστήματα…

as3

Μικρές υδρογεννήτριες

Η τεχνολογία των μικρών υδρογεννητριών προσφέρει μία από τις πιο οικονομικές πηγές παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας σε αυτόνομα συστήματα…

asi2

Φωτοβολταϊκά πλαίσια

Η τεχνολογία των φωτοβολταϊκών πλαισίων αποτελεί την πιο διαδεδομένη πηγή παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας σε αυτόνομα συστήματα ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Η βασική αρχή…

OLYMPUS DIGITAL CAMERA

Ηλιακές αντλίες

Οι ηλιακές αντλίες αποτελούν πλέον μία οικονομικά βιώσιμη λύση για άντληση νερού σε απομακρυσμένες περιοχές που βρίσκονται μακριά από το ηλεκτρικό δίκτυο, ενώ η…

ethiob15

Εκπαίδευση

Οι εκπαιδευτικές δραστηριότητες στον τομέα της ενέργειας έχουν σαν στόχο να δώσουν στους συμμετέχοντες τη δυνατότητα να εξοικειωθούν με διαφορετικές ανανεώσιμες πηγές ενέργειας…

ethiob29

Έργα ανανεώσιμων πηγών ενέργειας

Η Νέα Γουινέα αναλαμβάνει έργα υποδομής στους τομείς της ηλιακής ενέργειας, της αιολικής ενέργειας και της υδραυλικής ενέργειας, σε εγχειρήματα κοινοτικού…

ethio1a26

Υπηρεσίες

Παράλληλα με τα εργαστήρια και τα σεμινάρια, παρέχονται από την Νέα Γουινέα και υπηρεσίες σχετικές με ζητήματα ανανεώσιμων πηγών ενέργειας μικρής κλίμακας. Για περισσότερες πληροφορίες…

pal1

Δράσεις σε σχολεία

Η Νέα Γουινέα σε συνεργασία με σχολεία διοργανώνει συχνά ενημερωτικές εκδηλώσεις και βιωματικά εργαστήρια στη θεματική της Ενέργειας. Οι μαθητές έχουν τη δυνατότητα να έρθουν σε επαφή…

energeia_ekdhlosh

Εκδηλώσεις

Η Νέα Γουινέα διοργανώνει συχνά ενημερωτικές εκδηλώσεις σε χώρους αλληλέγγυων εγχειρημάτων, ενώ παράλληλα συμμετέχει σε οικογιορτές και φεστιβάλ οργανώνοντας πρακτικά…

piggott

Εκδόσεις

Η Νέα Γουινέα οργανώνει την έκδοση έντυπου υλικού σε μορφή βιβλίων, μπροσουρών και φυλλαδίων για να εμπλουτίσει και να διευκολύνει τη διάδοση πρακτικών εφαρμογών…

IMGP08681

Παλαιότερες εκπαιδευτικές δραστηριότητες και συνεργασίες

Ένας από τους βασικούς στόχους της δράσης μας στη θεματική της ενέργειας είναι να εξελίξουμε…